ضخامت دال های بتنی به دلیل وزن زیاد بتن نمیتواند از حد خاصی بیشتر در نظر گرفته شود و به همین دلیل اجرای دهانه های بلند با این سیستم امکان پذیر نیست . چنانچه بتوان با ارائه راهکاری، ضخامت سقف را با ثابت نگه داشتن حجم بتن و ایجاد فضای توخالی در مقطع دال افزایش داد ، در این صورت اجرای دهانه های بلند امکان پذیر خواهد شد . ایده به کاررفته در اینجا مشابه تیر های لانه زنبوری میباشد . در دال مجوف ، آن قسمت از مقطع دال بتنی که تأثیری در تحمل تنش های حاصل از خمش ایجادشده در سقف ندارد ، حذف گردیده و مقطع بتنی باقیمانده که وزن کمتری نسبت به مقطع توپر بتنی دارد ، از مقاومت و سختی مشابه برخوردار خواهد بود . دال مجوف ساده ترین سیستم سقف مجوف ، سیستم تیرچه و بلوک است که با تعبیه بلوک ها در یک جهت ، مقطع سقف به صورت شکل درآمده و عملکرد دال نیز به صورت یک طرفه خواهد بود . حال چنانچه این ایده را بتوان در دو جهت متعامد پیاده کرد ، سقف دال مشبک ( waffle ) ایجاد خواهد شد . این نوع سقف ها نسبت به سقف های یک طرفه دارای ظرفیت بیشتری بوده و عمدتا در دهانه های بلند و یا کاربریهای با بار سنگین استفاده میشوند . دو مشکل اساسی این نوع سقف ها سختی اجرا و قالب بندی و همچنین خالی بودن زیر سقف و نیاز به سقف کاذب است .
مزیت‌های دال مجوف
برای رفع این مشکلات ، سیستم دال مجوف با بلوک های ماندگار پیشنهادشده که در ادامه تشریح خواهد شد : دال مجوف با بلوک های ماندگار در سیستم دال مجوف با بلوک های ماندگار ، مجوف سازی توسط استقرار بلوک های پلاستیکی در میانه مقطع دال و به صورت ماندگار صورت میگیرد . در این روش سطح زیرین دال به صورت کاملا مسطح بوده ، زیرا بلوک های موردنظر در جان دال مدفون میباشند . با استفاده از بلوک های با ارتفاع مناسب میتوان مقاومت و سختی دال را به صورت چشمگیری افزایش داد ، به طوری که دهانه های بلند را بدون استفاده از تکنولوژی خاصی نظیر پیش تنیدگی اجرا نمود و این از مزیت‌های دال مجوف است. دال مجوف با گویهای کروی یا بیضوی شکل در نسل اول سقف های مجوف با بلوک های ماندگار ، از گویهای کروی و یا بیضوی شکل از جنس پلی پروپیلن جهت مجوف سازی استفاده میشود . در این سیستم علاوه بر مشکلات اجرایی نظیر حمل ونقل ، ابهاماتی در مبانی طراحی وجود دارد . به دلیل اینکه فاصله گویهای پلاستیکی در این سیستم به هم نزدیک است ، ارتباط مناسبی بین دو سطح زیرین و رویه دال وجود ندارد . درواقع گویهای پلاستیکی، سقف را به دو دال بالا و دال پایین بدون آنکه ارتباط برشی صحیحی بین دو دال پیش بینی شود ، تقسیم میکنند . در صورت استفاده نکردن از آرماتور های برشی لازم در این سیستم ، فرضیات در نظر گرفته شده در محاسبه مقاومت و سختی درست نبوده و به همین دلیل در اکثر مواقع مراجع ذیصلاح ، این سقف را فقط با اعمال محدودیت دهانه مجاز دانسته اند . دال مجوف با بلوک های مکعبی در نسل دوم سقف های دال مجوف بتنی با بلوک های ماندگار ، که فن آوری سقف «کریج دک» بر پایه آن پیشنهادشده است برای رفع مشکلات یادشده موجود در سیستم های نسل اول ، از بلوک های مکعبی شکل به جای گویهای کروی شکل استفاده میگردد .
معایب سقف مجوف
در این نوع سیستم ، شکل و چیدمان بلوک ها به نحوی است که در نهایت مقطع سقف به صورت مقاطع شکل متعامد تشکیل میشود . بدین ترتیب ، سیستم سقف از حالت دو دال تخت ازهم گسسته به سقف دال مجوف دارای تیرچه های شکل دوطرفه تبدیل میگردد و تمامی مشکلات مربوط به دال های مجوف کروی شکل ازجمله برش ، خیز و خزش برطرف می- گردد . سقف دال مجوف بتنی با بلوک های مکعبی ماندگار (یوبوت ) در زمینه های حریق ، آکوستیک ، انرژی و سازه در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن بررسی شده و مورد تأیید میباشد . ضوابط کلی طراحی و اجرای سیستم در کتاب فن آوریهای نوین ساختمانی ارائه شده است . فن آوری سقف کریج دک نکته بسیار با اهمیت در سقف های مجوف ، رعایت اصول طراحی و در نظر گرفتن ضرایب اطمینان مناسب با توجه به کیفیت اجرا و همچنین نظارت دائمی بر تمامی مراحل اجرا از آرماتورگذاری تا باز کردن قالب - ها و تعبیه شمع های اطمینان میباشد . ازاین رو شرکت کریج بن با عرضه بسته کاملی شامل طراحی، آموزش ، تأمین بلوک های باکیفیت و نظارت کامل بر اجرای سقف تاکنون سعی نموده است که سیستم دال بتنی مجوف با بلوک های ماندگار را با نام فن آوری سقف «کریج دک» با بهترین کیفیت اجرا نماید . ویژگیهای اصلی این فن آوری که آن را نسبت به سایر سیستم های مشابه متمایز کرده است ، عبارتند از : 1 - کیفیت بسیار بالای خدمات مهندسی: تیم طراحی شرکت کریج بن شامل فارغ التحصیلان دکتری و کارشناسی ارشد بهترین دانشگاه های کشور بوده و جزییترین ملاحظات طراحی مخصوصا در لحاظ نمودن جزئیات اتصالات دال به ستون و کلاهک برشی، سخت کننده های لبه دیافراگم ( chords ) ، اتصال دیافراگم به دیوار برشی ( collectors ) ، کنترل خیز با توجه به شرایط اجرایی و تجربی و سایر مسائل با دقت زیادی توسط این تیم رعایت میشود . 2 - کیفیت بینظیر بلوک های پلی پروپیلن : شرکت کریج بن به کمک کارشناسان مهندسی شیمی موفق شده است به ترکیبی از مواد دست یابد که بیشترین مقاومت و ماندگاری را در مقابل شکست تحت بار های حین اجرا داشته باشد .
سخن آخر
میزان شکستگی این بلوک ها کمتر از 3 درصد است . 3 - طراحی کاربردی بلوک ها : ابعاد بلوک های «کریج دک» به نحوی طراحی شده که بیشترین حجم کاهش بتن اتفاق بیفتد . در این حالت بین 25 تا 35 درصد حجم بتن کاهش مییابد . همچنین ارتفاع پایه ها به نحوی است که بتن با اسلامپ 10 به راحتی لایه تحتانی را پوشش میدهد . موقعیت قرارگیری شبکه پایین میلگرد دال به نحوی است که حداقل 3 سانتیمتر پوشش بتن روی آن قرار میگیرد . همچنین نحوه اتصال بلوک ها به یکدیگر و اتصال درپوش بلوک ها به آسانی میسر است . تعبیه اسپیسر میلگرد روی بلوک برای میلگرد های فوقانی، یکی از ایده های منحصربه فرد «کریج دک» است که باعث سهولت و سرعت اجرا و همچنین امکان پوشش کامل بتن پیرامون میلگرد های فوقانی میشود . 4 - آموزش و نظارت دقیق بر اجرا : تیم پژوهشی شرکت ، چک لیست بسیار دقیق و جزیی برای آموزش و نظارت بر اجرا تهیه نموده که به مجریان ارائه شده و به آنها توضیح داده خواهد شد . نظارت انجام شده بسیار دقیق و سختگیرانه بوده و به همین دلیل کیفیت اجرایی سقف های کریج دک تاکنون بینظیر بوده است . کنترل آرماتور گذاری تیرک های تشکیل شده بین بلوک ها ، نحوه بلوک گذاری، اتصالات دال به ستون و دیوار برشی و از موارد نظارتی است . 5 - قابلیت حمل : طراحی بلوک ها به نحوی است که تعداد بسیار زیادی از آنها را میتوان در حجم و وزن اندک جابه جا نمود . این موضوع یکی از مزیت های کلیدی بلوک های «کریج دک» محسوب میشود . شرکت کریج بن مفتخر است که تاکنون هیچ پروژه ای را بدون طراحی و نظارت شرکت انجام نداده است . این در حالی است که متأسفانه بعضی از شرکت ها اقدام به فروش بلوک های پلی پروپیلن بدون مسئولیت طراحی و نظارت نموده و این اقدام زمینه های اجرای بدون کیفیت را فراهم میآورد. ارائه دهنده مقاله: شرکت کریج بن
